توربین دندانپزشکی، ابزاری دقیق با قابلیت چرخشی می باشد. توربین ها برای شروع به کار نیازی به موتور ندارند؛ در واقع این دستگاه با هوای فشرده که از داخل شلنگ یونیت دندانپزشکی به آن وصل است، کار می کند. توربین دندانپزشکی از جمله اینسترومنت های مهم و پرکاربرد در دندان پزشکی می باشد. از این هندپیس برای برداشتن پوسیدگی دندان ها، ایجاد برش و... استفاده می شود. توربین به دندانپزشک کمک می کند تا پوسیدگی های ایجاد شده و قسمت های از بین رفته دندان به راحتی برش داده و آن را ترمیم کند. دندانپزشک برای کنترل کردن این دستگاه از پدال های مخصوص استفاده می کند. در ادامه با یاس دنت همراه باشید تا دستگاه توربین بیشتر آشنا شوید.
توربین های دندانپزشکی از بخش های مختلفی تشکیل شده است. اجزای اصلی این دستگاه شامل پروانه، محور و سه نظام می شود. در واقع پروانه و محور در همه توربین ها یکسان است اما بخش سه نظام بسته به نوع توربین متفاوت است. همانطور که گفتیم توربین ها دارای موتور نمی باشند. دندانپزشک برای کنترل آنها، به وسیله دو عدد کابل آب و هوا که از یونیت به توربین متصل شده است نیروی لازم برای راه اندازی توربین را تامین می کند. همچنین توربین ها دارای دو عدد فشار شکن نیز می باشند که دندانپزشک بتواند به راحتی فشار هوای مورد نیاز را کنترل کند.
توربین ها را می توان بر اساس نوع پدال، سه نظام و مدل دسته بندی کرد. در این صورت توربین ها را می توان به دو دسته کلی بلبرینگ و ایربرینگ تقسیم کرد. در ادامه به ارزیابی دسته بندی توربین ها می پردازیم:
در توربین دندانپزشکی، پدال ها به دو دسته برقی و پنوماتیک تقسیم می شود. همچنین پدال های پنوماتیک از هوای فشرده برای به چرخش درآوردن کارتریج توربین استفاده می کنند.
توربین ها از لحاظ سه نظام به سه دسته فشاری، آچاری و تلفیق سه نظام فشاری با فرز تقسیم می شوند. از جمله مدل های سه نظام آچاری می توان به مدل های زیمنس و از نمونه های سه نظام فشاری فرز می توان به سوپر ترک، فارو و سوپر ال ایر اشاره کرد.
از نظر مدل، کارتریج تعبیه شده در بلبرینگ نسبت به ایربرینگ از کیفیت بالاتری برخوردار است. توربین های بلبرینگ نیز از سرعت بیشتری نسبت به ایربرینگ برخوردارند، دلیل آن هم وجود بوش ها یی است که در اطراف پروانه ایربرینگ قرار گرفته است. به همین خاطر مدل ایربرینگ برای راه اندازی نیاز به فشار بیشتری نسبت به مدل بلبرینگ خواهد داشت.
توربین های دندانپزشکی چرخه کاری منظمی دارند. ایجاد اختلال در هر یک از قسمت ها باعث از کار افتادن توربین می شود. در ادامه به شرح اساس کار توربین می پردازیم:
توربین های دندانپزشکی دارای معایب و نواقصی نیز می باشد که در ادامه به بررسی آنها می پردازیم:
تنظیم کارتریج با تنظیم شفت ارتباط مستقیمی دارد، به همین دلیل کارتریج داخل هد توربین باید با دقت تنظیم شود. در صورت تنظیم نادرست کارتریج ممکن است شفت به درپوش هد گیر کند. در این هنگام باید با ابزارآلات تعمیر توربین، شفت را به سمت جلو حرکت دهید.
دیگر دلایل قدرت پایین توربین، خروج نامناسب هوای برگشتی است که از ته توربین خارج می شود. در واقع خروج نادرست هوا از توربین باعث کاهش قدرت توربین می شود.
با گذشت زمان، وجود کلر و ناخالصی در آب شهری باعث ایجاد جرم در لوله های توربین می شود. جرم تشکیل شده باعث مسدود شدن مسیر آب می شود که در این صورت باید با یک شیء نازک از سمت هد مسیر آب را باز کنیم.
در این حالت سه نظام شفت که وظیفه سفت نگه داشتن فرز را دارد، معیوب شده است و باید تعویض گردد.
از دیگر معایب توربین دندانپزشکی می توان به لق بودن فرز اشاره کرد. در واقع این ایراد به دلیل خرابی بلبرینگ ها به وجود می‌آید.
از آنجا که توربین های دندانپزشکی وسایلی بسیار حساس هستند، باید با دقت از آنها نگهداری کنید. استفاده و نگهداری صحیح از توربین و همچنین مدت زمان استفاده از آن در افزایش طول عمر آن تاثیرگذار است. در ادامه به معرفی روش های افزایش طول عمر توربین دندانپزشکی می‌پردازیم:
یکی از موثرترین موارد، میزان فشار هوا می باشد. اگر فشار هوا بیشتر از مقدار توصیه شده در هنگام استفاده از دستگاه باشد، به بلبرینگ فشار وارد شده و اگر فشار کمتر از آن مقدار باشد، توربین به درستی عمل نخواهد کرد.
قبل از هر بار استریل کردن توربین در اتوکلاو، ابتدا باید روغن کاری شود. برای این کار ابتدا روغن در توربین اسپری می‌شود، سپس حدود ۳۰ ثانیه به گونه ای نگه داشته می‌شود که روغن از سر آن خارج شود و سپس پک شده و برای استریلیزه در اتوکلاو قرار می‌گیرد.
توجه داشته باشید که برای استریل کردن توربین و اجزای آن از پاک کننده های شیمیایی استفاده نکنید. بهترین روش برای استریل کردن توربین، قرار دادن آن در اتوکلاو است. پس از انجام استریلیزه، اجازه دهید هندپیس در اتوکلاو خشک شود. بعد از بیرون آوردن توربین از اتوکلاو، آن را در جایی بگذارید تا رطوبت آن به طور کامل از بین برود.
