دندان ها یکی از مهمترین عضوهای بدن است که از کودکی تا پیری باید در حفظ سلامت آنها تلاش کنید. یکی از مراقبت های دندان و دهان، جرم گیری دندان است که توسط دستگاه جرم گیر و در مطب دندانپزشک انجام می شود. برای جلوگیری از بیماری لثه و دندان، پوسیدگی دندان، رفع لکه های زرد دندان می توانید از جرم گیری استفاده کنید. دستگاه جرم گیر دندانپزشکی در انواع مختلفی وجود دارد که از آنها برای برداشتن پلاک و یا جرم دندان استفاده می شود. در این بخش از یاس دنت با ما همراه باشید تا با جزئیات بیشتر دستگاه جرم گیر دندانپزشکی آشنا شوید.
به طور کلی دستگاه جرم گیر دارای هندپیس است که یک قلم روی آن نصب شده است. پزشک با مرتعش کردن نوک قلم، جرم گیری را انجام می دهد. در واقع نوک قلم در محدوده فرکانسی 25 تا 30 کیلوهرتز ارتعاش میکند. ضرورت استفاده از جرم گیر به این خاطر است که بسیاری از جرم ها و پلاک های دندان با مسواک زدن از بین نمی روند و باعث عفونت دهان و دندان، بوی بد دهان و لکه روی دندان می شود.
همانطور که گفتیم دستگاه جرم گیر در انواع مختلفی وجود دارد، جرم گیر ها از نظر سیستم ارتعاش به سه دسته تقسیم می شوند که عبارتند از:
ارتعاش در این نوع جرم گیر توسط نیروی مکانیکی که در اثر نیروی الکتریکی به کریستال‌های پیزوالکتریک از جمله کوارتز وارد شده، به وجود می آید. در جرمگیر اولتراسونیک پیزوالکتریک لرزش فقط به صورت عمودی صورت می گیرد. از آنجا که لرزش افقی باعث خونریزی زیر لثه می شود، بهتر است از این نوع دستگاه برای برداشتن پلاک زیر لثه استفاده شود.
در هندپیس این نوع دستگاه هوای فشرده باعث ایجاد لرزش و ارتعاش می شود. برای انتقال لرزش به نوک قلم باید توسط محور مرکزی توخالی که در آن آب جریان دارد صورت بگیرد.
ارتعاش در این نوع دستگاه از طریق عملکرد سیستم داخلی قلم انجام می گیرد. سیم پیچ القایی در داخل بدنه جرم گیر و ورقه های مغناطیسی تراکمی موجود در قلم باعث ایجاد ارتعاش می شوند.
دستگاه جرم گیر مانند بسیاری از تجهیزات دندانپزشکی از قسمت های مختلفی تشکیل شده است که هر بخش وظیفه خود را به درستی انجام می دهد و ایجاد اختلال در یک قسمت باعث کارنکردن دستگاه جرم گیر می شود. در ادامه به معرفی اجزای اصلی دستگاه جرم گیر می پردازیم:
بدنه دستگاه پایه و اساس دستگاه جرم گیر است که قطعات دیگر بر روی آن قرار می گیرد. این بخش شامل چند قطعه مجزا می باشد که عبارتند از:
هندپیس جرمگیر توسط کابل به بدنه دستگاه متصل می باشد. سر هندپیس محلی برای نگهداری و اتصال قلم می باشد. معمولا سر قلم را به صورت گرد و منحنی طراحی می کنند، زیرا می تواند حجم بیشتری از جرم روی دندان را پاک کند.
ارتعاش و لرزش دستگاه باعث گرم شدن آن می شود. سیستم آب دستگاه وظیفه خنک کردن دستگاه را دارد. برای این منظور یک ورودی آب برای هندپیس در نظر گرفته شده که در داخل آن باعث خنک شدن هسته می شود. سپس این آب از طریق یک روزنه به نوک قلم نفوذ کرده و به علت لرزش دستگاه به صورت اسپری از آن خارج می شود.
پدال پایی برای دسترسی بهتر پزشک به دستگاه می باشد. پدال به بدنه دستگاه متصل است و وظیفه آن فعال کردن هندپیس می باشد.
همانطور که از اسم آن پیداست، شیلنگ آب برای تامین آب مورد نیاز دستگاه جرمگیر می باشد.
شیر برقی توسط پدال پا کار می کند. بدین منظور دندانپزشک برای قطع و وصل کردن جریان آب با فشار پدال پایی این دستور را انجام می دهد.
دستگاه جرم گیر دندانپزشکی مانند بسیاری از تجهیزات دیگر دارای خراب هایی نیز می باشد که ممکن است به علت استفاده طولانی مدت از دستگاه، عدم استفاده صحیح از دستگاه، انتخاب برند نامعتبر و بدون کیفیت و... باشد. در ادامه به تشریح برخی از خرابی های رایج دستگاه جرم گیر دندانپزشکی می پردازیم:
روشن نشدن دستگاه: اگر با این حالت مواجه شدید؛ ابتدا باید کابل برق و فیوز اصلی دستگاه را چک کنید و اگر معیوب نبود، پاور تغذیه دستگاه را بررسی کنید.
این اشکال ممکن است به شیر برقی آب دستگاه مرتبط باشد که نمیتواند مسیر آب را بطور کامل ببندد. بهتر است برای حل این مشکل فنر پشت پیستون شیر برقی را کمی باز کنید.
در این حالت ابتدا از نبود آب در ورودی دستگاه مطمئن شوید و سپس شیر برقی و مسیر شیلنگ از خروجی شیر برقی تا سر هندپیس را بررسی کنید تا مسدودی در این مسیر نباشد.
پس از بررسی اینکه در مسیر دستگاه تا هندپیس هیچگونه قطعی وجود ندارد، باید به بررسی برد الکترونیکی دستگاه بپردازیم و از سالم بودن قدرت ترانزیستور اطمینان پیدا کنیم.
اولین اقدام در این حالت بررسی پدال پایی دستگاه می باشد. معمولا داخل پدال پایی یک میکرو سوئیچ وجود دارد که باید بررسی و تست شود.
دستگاه جرمگیر مانند یونیت دندانپزشکی، اتوکلاو، رادیوگرافی و سایر تجهیزات پزشکی از قیمت بالایی برخوردار است. برند و نحوه عملکرد و کیفیت دستگاه نیز در قیمت آن تاثیرگذار است. سعی کنید دستگاه نو خریداری کنید و از خرید دستگاه جرم گیر دست دوم و استوک خودداری کنید زیرا ممکن است ظاهری سالم داشته باشند اما بعد از گذشت چند روز ایرادهایی پیدا میکند که دیگر قادر به استفاده از آن نخواهید بود. اگر توان خرید به صورت نقدی ندارید، میتوانید از شرایط اقساطی برای خرید دستگاه استفاده کنید.
